กระดอมเป็นไม้เถา ลำต้นเป็นร่องมีมือเกาะ ใบเป็นลักษณะใบเดี่ยวเรียงสลับ ซึ่งมีรูปร่างแตกต่างกันออกไป เช่น เป็นรูปไต รูปสามเหลี่ยม ห้าเหลี่ยม หรือเป็นแฉก โคนใบเว้าลึกเป็นรูปหัวใจ ใบทั้งด้านบนและด้านล่างเมื่อจับดูจะรู้สึกสากคาย มีดอกแยกเพศอยู่ในต้นเดียวกัน ดอกตัวผู้จะออกเป็นช่อ กลีบเลี้ยงจะติดกันเป็นหลอดยาว ด้านปลายจะแยกเป็น 5 แฉกมีขนเป็นมันเลื่อม กลีบดอกเป็นสีขาว มีอยู่ 5 กลีบ มีโคนติดกันเล็กน้อย ดอกตัวเมียออกเดี่ยวๆ เหมือนดอกตัวผู้ มีรังไข่ช่องเดียว มีผลสีแดงอมส้ม ลักษณะเป็นรูปไข่แกมรูปขอบขนาน ยาวประมาณ 4-5 ซม. มีผิวสาก มีสัน 10 สัน เนื้อจะเป็นสีเขียว เมล็ดเป็นจำนวนมาก รูปทรงรีหัวท้ายแหลม มีสันตามแนวหัวท้าย 10 สัน ยาวประมาณ 6 มม.

ประโยชน์ทางยา

ในด้านยาสมุนไพรโบราณมักใช้รากแห้งนำมาบดผสมกับน้ำร้อน ใช้ทาถูนวดกล้ามเนื้อบริเวณที่ปวดเมื่อยและอ่อนเปลี้ยง่าย หรือต้นน้ำดื่มเป็นยาแก้ไข้ บำรุงธาตุ ช่วยย่อย ทำให้เจริญอาหาร น้ำคั้นจากใบที่มีรสขมสามารถนำมาใช้หยอดตาแก้อาการอักเสบได้ ผลอ่อนสามารถนำมากินได้ แต่ผลที่แก่และสุกแล้วจะมีพิษไม่ควรนำมากิน หรือถ้ากินผลสุกเข้าไปก็ให้เอาใบมาต้มน้ำกินเพื่อเป็นการถอนพิษนั้น และเมล็ดยังสามารถนำมาต้มน้ำกินเพื่อเป็นยาลดไข้ หรือถอนพิษจากการกินผลไม้ที่เป็นพิษบางชนิดได้ และสามารถใช้เป็นยาขับน้ำลาย บำรุงธาตุ และช่วยย่อยอาหารได้ด้วย